
Fot. G.Ożga/UM Gliwice
Nadciąga fala upałów – jak radzić sobie w wysokich temperaturach?
Veröffentlicht: 02.07.2025 / Abschnitt: Dzieje sięUpały już dają się we znaki, a kolejne dni zapowiadają się równie gorąco. Podpowiadamy jak przetrwać bez szwanku gorący czas.
Upały są szczególnie niebezpieczne dla małych dzieci i osób starszych, chorych na cukrzycę, nadciśnienie i mających problemy z sercem. Wszyscy, bez względu na wiek i stan zdrowia, powinni pamiętać jak chronić organizm przed przegrzaniem.
– Nie lekceważmy upału. Organizm nie zawsze wysyła ostrzeżenie na czas. Profilaktyka może uratować zdrowie, a nawet życie. Dbajmy o siebie nawzajem – szczególnie teraz – apeluje dr Aleksandra Szymańska, specjalistka chorób wewnętrznych Szpitala Miejskiego w Gliwicach.
☀️ Jeśli możesz – zostań w domu
Jeśli nie jest to konieczne, najlepiej unikać wychodzenia na zewnątrz między godziną 10.00 a 15.00 lub przebywać w zacienionym, chłodnym miejscu. Będąc w domu, warto zamykać okna po nasłonecznionej stronie, a pomieszczenia wietrzyć nocą lub o świcie, gdy temperatura jest nieco niższa.
☀️ Nawadniaj się – regularnie i mądrze
Pij małe porcje wody często, nie czekając na uczucie pragnienia. Dziennie potrzebujesz minimum 2 litry, a w upał nawet więcej. Najlepiej sprawdza się: woda niegazowana, woda z dodatkiem cytryny i szczypty soli (jeśli nie masz nadciśnienia) i woda z elektrolitami. Unikaj: kawy, alkoholu i słodzonych napojów gazowanych. Jedz lekko. Postaw na świeże warzywa i owoce (arbuz, melon, ogórek), chłodniki, jogurty, sałatki. Jedz mniejsze porcje, za to częściej.
☀️ Chroń się przed słońcem
Unikaj wysiłku fizycznego, spacerów po nagrzanych ulicach. Wychodząc na zewnątrz, nie zapominaj o ochronie skóry, głowy i oczu. Niezbędne są nakrycia głowy, kremy z filtrem UV i dobre okulary przeciwsłoneczne. Na upały najlepsze są lekkie ubrania w jasnych kolorach, przewiewne obuwie. Należy unikać forsownego wysiłku fizycznego. Warto zabrać ze sobą coś do picia, np. wodę mineralną czy sok.
☀️ Unikaj dużej różnicy temperatur
Można się schłodzić, biorąc chłodny prysznic, ale woda nie powinna być zbyt zimna – narażenie organizmu na zbyt dużą różnicę temperatur może wywołać szok termiczny. Warto również z rozwagą używać klimatyzacji w pomieszczeniach i samochodach, stosowana z umiarem może być zbawienna. Można też schładzać się okładami na kark (nie lodowatymi) lub za pomocą wentylatora i postawionej przed nim miseczki z lodem – działa jak domowa klimatyzacja.
☀️ Bądź bezpieczny nad wodą
Jeśli ktoś szuka ochłody na kąpieliskach, musi pamiętać, by wybierać te strzeżone przez ratowników. W wodzie należy zanurzać się powoli i ostrożnie, nie wolno gwałtownie wskakiwać – ciało jest nagrzane, a woda zimna, nagła zmiana temperatur może mieć fatalne skutki dla zdrowia.
🔥 Sygnały alarmowe
Organizm ludzki potrzebuje czasu, by oswoić się z upałem, dlatego nie odmawiajmy sobie odpoczynku. W przypadku wystąpienia objawów przegrzania, takich jak przyspieszony oddech, wysoka temperatura, zawroty głowy, osłabienie, nudności, zawroty głowy czy dreszcze należy natychmiast przenieś osobę w chłodne miejsce, zastosować chłodne (NIE ZIMNE) okłady, podać wodę (jeśli osoba jest przytomna), a w razie potrzeby zwrócić się o pomoc do lekarza lub zadzwonić pod nr alarmowy 112 – to może być udar cieplny.
❗ Zadbajmy o seniorów i osoby chore. Sprawdź, czy Twoi bliscy nie są sami przez cały dzień, zażywają regularnie leki (upewnij się, że nie trzeba ich chronić przed słońcem), piją wodę. Nie zostawiaj dzieci i zwierząt w samochodzie – nawet na minutę. Temperatura wewnątrz rośnie błyskawicznie i może być śmiertelna. Rozglądaj się także dookoła – ktoś może potrzebować pomocy.
❗ Warto śledzić ostrzeżenia wydane przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy oraz informacje o przekroczeniu poziomu alarmowego ozonu w powietrzu wydane przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.
Warto też zapoznać się z poradnikiem „Jak przetrwać upały?” opracowanym przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa dostępnym na stronie internetowej: https://www.gov.pl/web/rcb/jak-przetrwac-upal2. (mf)