Aktualności | Ważna data: 1 sierpnia, pamiętamy o bohaterach. Uczcijmy pamięć dr. Mieczysława Buczkowskiego ps. "Buk"

młodzi ludzie w hełmach. Zdjęcie czarno-białe

Młodzi_powstańcy_warszawscy,_1944_r. Fot. J.Tomaszewski

Ważna data: 1 sierpnia, pamiętamy o bohaterach. Uczcijmy pamięć dr. Mieczysława Buczkowskiego ps. "Buk"

Publié: 29.07.2025 / Section: Dzieje się  Karta Mieszkańca  Miasto 

Powstanie Warszawskie wybuchło 1 sierpnia 1944 r. o godz. 17.00. Była to największa akcja zbrojna podziemia w okupowanej przez Niemców Europie – pełna tragicznych dni, ale też niesamowitej determinacji i woli walki o niepodległość. Aby przypomnieć o tym bohaterskim zrywie, w rocznicę wydarzenia zawyją syreny alarmowe, a nowa pamiątkowa tabliczka upamiętni Powstańca Warszawskiego i gliwiczanina dr. Mieczysława Buczkowskiego, ps. „Buk”. 

81 lat temu, 1 sierpnia 1944 r. o godz. 17.00, nazywanej godziną „W”, rozpoczęło się Powstanie Warszawskie w ramach akcji „Burza” – zbrojne wystąpienie zorganizowane przez Armię Krajową przeciwko okupującym Warszawę wojskom III Rzeszy. Walka miała wyzwolić stolicę przed wkroczeniem do niej Armii Czerwonej. Jak szacują historycy, w dwumiesięcznym boju zginęło około 200 tysięcy ludzi, a zmuszona do kapitulacji Warszawa została doszczętnie zniszczona przez Niemców. Krzyk walczącej i krwawiącej stolicy Polski niósł się na cały świat, a pamięć o tym zrywie towarzyszyła pokoleniom rodaków czekających na życie w wolnym kraju. Warto o tym pamiętać, gdy 1 sierpnia o godz. 17.00 w Gliwicach usłyszymy syreny alarmowe. Podczas testu sprawności emitowany będzie dźwięk ciągły, trwający trzy minuty (oznaczający odwołanie alarmu). 

Heroiczna walka powstańców

W tym roku pożegnaliśmy dwóch mieszkających w Gliwicach Powstańców Warszawskich, Zofię Rus ps. „Kanarek”, która podczas powstania w Śródmieściu Północ uczestniczyła m.in. w organizacji szpitala przy ul. Złotej oraz cenionego lekarza dr. Mieczysława Buczkowskiego ps. „Buk”. W naszym mieście pochowani są też inni uczestnicy Powstania Warszawskiego: por. AK Irena Siwicka, ps. „Hawrań” – dowódca oddziałów kobiecych w warszawskim Śródmieściu i ppłk. Edmund Aleksander Jakub Krzywda-Rzewuski, który w czasie II wojny światowej był m.in. komendantem rejonów „Helenów” – Pruszków VII Obwodu „Obroża” Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej i przystąpił do powstania ze swoim oddziałem. Jest też grób prof. Franciszka Maurera, architekta, autora powojennej odbudowy i przebudowy gliwickiej Starówki, który jako żołnierz AK ze Lwowa w czasie walk Akcji Burza – na znak solidarności z warszawskimi powstańcami – zawiesił sztandary alianckie na zdobytym Ratuszu Lwowskim.

Pamięci dr. Buczkowskiego 

1 sierpnia, o godz. 17.00, na skwerze u zbiegu ulic: Jasnogórskiej i Powstańców Warszawy (przy pomniku-czołgu) odsłonięta zostanie tabliczka przypominająca dr. Mieczysława Buczkowskiego (pseudonim „Buk”). Zostanie zamontowana na ławce, na której lubił siadywać. Mieczysław Buczkowski to lekarz, który podczas powstania pracował w szpitalu na Żoliborzu, został ranny, ale nadal pomagał w transporcie ofiar bombardowania. Doświadczenie medyczne zdobywał w dramatycznych czasach, na co dzień stykając się z ludzkimi tragediami i ogromnym cierpieniem. Po wojnie pracował m.in. w Szpitalu Miejskim nr 1 w Gliwicach, jako ordynator Oddziału Chorób Wewnętrznych, pełnił też obowiązki dyrektora naczelnego tej placówki i dyrektora Zakładu Opieki Zdrowotnej. Wykształcił wielu młodych lekarzy, był autorem lub współautorem 22 opublikowanych prac naukowych. Został odznaczony Krzyżem Armii Krajowej, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Oficerskim i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a także Odznaką Pamiątkową Akcji „Burza”, Medalem Za Warszawę i Krzyżem Partyzanckim. (mf)