Aktualności | Orzeł wylądował! Na ISS Sławosz Uznański-Wiśniewski testował m.in. rozwiązanie gliwickiej firmy KP Labs

mężczyzna, urządzenia, kable

fot. NASA/ESA

Orzeł wylądował! Na ISS Sławosz Uznański-Wiśniewski testował m.in. rozwiązanie gliwickiej firmy KP Labs

Veröffentlicht: 15.07.2025 / Abschnitt: Dzieje się 

14 lipca kapsuła Dragon Grace z drugim w historii Polakiem w kosmosie, dr. Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim, odłączyła się od Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, kończąc orbitalną fazę pierwszej polskiej misji technologiczno-naukowej w ramach projektu IGNIS. Wodowanie w Oceanie Spokojnym, u wybrzeży Kalifornii, nastąpiło dzisiaj około godz. 11.30. Po podjęciu załogi przez jednostki ratownicze SpaceX, polski astronauta zostanie przetransportowany do Houston na wstępne badania, a następnie do Europejskiego Centrum Astronautycznego w Kolonii. Tam czeka go rehabilitacja i szczegółowa kontrola stanu zdrowia. 

Przypomnijmy – misja IGNIS, realizowana przez Polską Agencję Kosmiczną we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną, koncentrowała się na testowaniu nowatorskich rozwiązań w środowisku mikrograwitacyjnym. Wśród 13 polskich eksperymentów zrealizowanych przez dr. Uznańskiego-Wiśniewskiego na pokładzie ISS w module Columbus (pełniącym rolę europejskiego laboratorium badawczego na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej) szczególne znaczenie miał LeopardISS – autonomiczny system przetwarzania danych oparty na sztucznej inteligencji, opracowany przez firmę KP Labs z Gliwic.

LeopardISS nie jest klasycznym komputerem pokładowym – to niewielka, specjalistyczna jednostka zaprojektowana z myślą o testowaniu zaawansowanych algorytmów sztucznej inteligencji bez potrzeby wysyłania całych satelitów. Urządzenie zostało zintegrowane na pokładzie ISS z platformą ICE Cubes Facility, zapewniającą zasilanie, stabilizację termiczną oraz transmisję danych i łączność w czasie rzeczywistym. W ramach misji IGNIS dr Sławosz Uznański-Wiśniewski uruchomił na nim algorytm mapowania terenu 3D, stworzony przez zespół z Politechniki Poznańskiej. Wykorzystując dane symulujące ruch pojazdu planetarnego, system rekonstruuje topografię otoczenia w oparciu o analizę map głębi i modelowanie wokselowe – technikę umożliwiającą odwzorowanie przestrzeni w postaci trójwymiarowej siatki punktów objętościowych.

Cel testowania LeopardISS jest jasny: przygotowanie fundamentów dla autonomicznej nawigacji łazików eksploracyjnych na Księżycu i Marsie. 

Dzięki zastosowanemu algorytmowi, system może w czasie rzeczywistym identyfikować przeszkody terenowe, wyznaczać optymalne trajektorie i podejmować decyzje na miejscu – bez konieczności polegania na komunikacji z kontrolą naziemną. To fundamentalna przewaga w środowisku, gdzie opóźnienia sygnału radiowego sięgają kilkunastu minut.

Montaż LeopardISS na ISS poprzedzony był specjalistycznym szkoleniem, które dr Uznański-Wiśniewski przeszedł jeszcze przed startem. Obejmowało ono zarówno procedury obsługi modułu, jak i integracji sprzętu z infrastrukturą ICE Cubes. Sam proces instalacji wymagał zachowania wysokiej precyzji i rygorystycznego przestrzegania procedur. Nawet najdrobniejszy błąd mógł wpłynąć na stabilność termiczną lub łączność systemu.

Realizując wszystkie eksperymenty, polski astronauta przeznaczył łącznie około 95 godzin na prace badawcze w mikrograwitacji, obejmujące zarówno projekty polskich instytucji, jak i eksperymenty Europejskiej Agencji Kosmicznej. Poza testami naukowymi uczestniczył również w działaniach edukacyjnych i komunikacyjnych, popularyzujących wiedzę o eksploracji kosmosu.

(kik/POLSA/KP Labs Fb)